Việc làm tư vấn cho cha mẹ và học sinh, bất kể về chủ đề quan hệ cha mẹ-con cái hay hướng nghiệp luôn làm tôi thấy vui. Vui vì hầu như kết thúc 1-2 phiên tư vấn, các thân chủ đều cảm thấy tốt hơn lúc trước khi gặp tôi. Có người cũng thừa nhận là đã thay đổi nhiều về suy nghĩ và nhờ thế, cuộc sống có thêm nhiều điều tích cực. Tuy nhiên, không phải phiên tư vấn nào của tôi cũng kết thúc vui vẻ như thế.
Trường hợp mà tôi tự nhận là mình thất bại vì kết thúc phiên, tôi thấy thân chủ không có chuyển biến gì về tâm trạng. Rất tiếc là, có lẽ em ấy đang rất buồn và trống rỗng mà tôi lại không thể giúp.
Em ấy học lớp 12, đến gặp tôi vì muốn được tư vấn chọn ngành thi Đại học khi còn vài ngày nữa là phải nộp hồ sơ.
Như thường lệ, tôi cho em ấy làm Trắc nghiệm tìm hiểu bản thân trước và khi vào phiên, tôi kiểm chứng lại kết quả trắc nghiệm bằng những câu hỏi. Với các thân chủ khác, thường thì việc kiểm chứng này không phải là phần làm khó tôi vì tôi xoay xở khá tốt với các câu hỏi. Tuy nhiên, trường hợp này thì sau 30 phút toát mồ hôi, tôi vẫn không thể biết được em ấy thực sự có thế mạnh hay điểm yếu gì. Nguyên nhân chính là vì em ấy luôn trả lời các câu hỏi bằng những câu rất chung chung: con không biết, con không rõ, con thấy cũng bình thường….
Tôi chán quá, bèn quay qua hỏi về cuộc sống của em ấy để xem điều gì khiến cho em không thể trả lời được những câu hỏi mà bình thường các bạn cùng trang lứa có thể trả lời tương đối dễ dàng. Và sau khi nghe em giãi bày, tôi buồn ghê gớm và hiểu được khó khăn trong phiên này của tôi đến từ đâu.
Em kể cho tôi nghe về một ngày dài, có phần khá mệt mỏi mà hoạt động chính chỉ có học, học và học. Hành trình mỗi ngày của em chỉ có từ nhà đến trường, rồi từ nhà đến lớp học thêm rồi lại trở về nhà. Em không có hoạt động vui chơi, thư giãn với bạn bè bởi bố mẹ yêu cầu tập trung vào việc học. Thi thoảng, giữa những giờ học, em chỉ lướt FB nhưng em cũng không thấy quá nhiều hứng thú. Khi không phải học, em bảo chỉ muốn ngủ, cũng không muốn làm gì khác nữa.
Tôi cảm nhận được nỗi buồn và sự mệt mỏi trong giọng nói và nét mặt của em.
Tôi cố vớt vát hỏi em về những ước mơ, dự định trong tương lai, mong giúp em có một chút suy nghĩ tích cực, phấn chấn. Nhưng tiếc thay, em chẳng thể nghĩ được gì. Cố gắng hỏi lắm thì em chỉ bảo: con muốn có cuộc sống bình thường như bố mẹ, hàng ngày đi làm và tối về nhà nghỉ ngơi.
Tôi hỏi em có chia sẻ với bố mẹ về việc thấy buồn vì không được đi chơi với bạn không thì em bảo có chia sẻ rồi, nhưng bố mẹ bảo phải cố gắng vì đây là năm cuối. Em cũng thấy bố mẹ nói đúng và cố gắng làm theo lời khuyên của bố mẹ.
Tôi đành kết thúc phiên với một số lời khuyên về nghề em định chọn và mong muốn em có thêm các trải nghiệm để có cơ hội thực sự hiểu được bản thân, nhờ đó mà tìm được ngành nghề mình yêu thích hoặc có thế mạnh.
Tôi buồn vì đã không giúp em đạt được hoàn toàn mục tiêu ban đầu em đến với tôi. Nhưng điều đó không quan trọng bằng việc tôi cảm thấy rất rất buồn khi một thanh niên, lẽ ra đang ở cái tuổi phơi phới lại đang bị việc học và áp lực thi cử dìm xuống tận đáy của các cung bậc cảm xúc. Tôi tin rằng em cũng đã từng có ước mơ, mong muốn làm cái này cái kia trong tương lai. Nhưng rất tiếc tại lúc này, một lịch trình buồn tẻ và nặng nề đã khiến cho em thậm chí còn không buồn nhớ lại những ước mơ ngày trước hay nghĩ về tương lai của mình, không buồn “chiến đấu” để được vui vẻ, không buồn giải trí để bớt căng thẳng. 12 năm đi học nhưng em cũng có quá ít trải nghiệm cuộc sống mà chủ yếu chỉ là một học sinh chăm ngoan, loanh quanh với những tiết học, ở trường và ở lớp học thêm. Em ngơ ngác, mông lung và thiếu động lực ở tuổi đầy nhựa sống. Tôi rất thương em.
Tôi ước mình được gặp em ấy sớm hơn để giúp em xác định được con đường đi hiệu quả hơn. Tôi ước mình được gặp bố mẹ em ấy sớm hơn để cùng bố mẹ tìm ra cách hỗ trợ con hiệu quả hơn. Tôi ước ai cũng hiểu Đại học không phải con đường duy nhất để bước vào đời. Tôi ước các bạn trẻ có nhiều cơ hội trải nghiệm sớm hơn để hiểu bản thân mình. Tôi ước mọi bạn trẻ đều tự tin vào bản thân để ra quyết định.
Đó thực sự là một cuộc tư vấn thất bại, chứa đựng rất nhiều nỗi buồn và những điều ước.
ThanhBình